Damar Portu (Port Kateteri)

Bir ucu əsas venaya, digər ucu isə döşün yuxarı hissəsində dərinin altına yerləşdirilən xüsusi kameraya bağlanır.
Xüsusilə xərçəng xəstələrində müalicə zamanı əl və qollardakı damarlar tez yararsız hala düşür, müayinə üçün qan götürmək və ya dərman vermək getdikcə çətinləşir. Bu xəstələrdə müalicənin əvvəlində port kateter sistemlərinin yerləşdirilməsi xəstənin rahatlığını əhəmiyyətli dərəcədə artıracaq.

Port kateteri nədir?

Port kateter tətbiqi həmçinin kemoterapi portu kimi tanınır. Uzun müddət damar girişinə ehtiyacı olan xəstələrin, xüsusən də xərçəng xəstələrinin dərisinin altına kiçik bir cihaz qoyaraq süni damar girişinin yaradılmasıdır.

Vascular Port necə tətbiq olunur?

Kateter sistemi lokal anesteziya altında yerləşdirilir. Proses dəqiqələr ərzində tamamlanır. Prosedurdan sonra adətən ağrı olmur. Kateter sistemi qoyulduqdan sonra tikişlər götürülənə qədər xəstənin vanna qəbul etməməsi məqsədəuyğundur. Kateter sistemi yerləşdirildikdən dərhal sonra istifadə edilə bilər, yaranın sağalmasını gözləməyə ehtiyac yoxdur.

Port kateterinin daxil edilməsi riskləri varmı?

Prosedur zamanı baş verə biləcək ən əhəmiyyətli risk pnevmotoraks ola bilər (sinə boşluğuna hava sızması). Hal-hazırda kateter ultrasəs və flüoroskopiya kimi müasir görüntüləmə üsullarının köməyi ilə yerləşdirildiyi üçün bu yan təsir çox nadirdir.
Yara infeksiyası başqa bir riskdir. Bunun üçün prosedurun tam steril (mikrobsuz) şəraitdə aparılması, prosedur zamanı birdəfəlik qoruyucu antibiotiklərin verilməsi, tikişlər götürülənə qədər portun qoyulduğu nahiyəyə müntəzəm qulluq edilməsi infeksiya riskini aradan qaldıracaq.

Port kateterinə necə qulluq etmək olar?

Dikişlər çıxarıldıqdan sonra sarğı tələb olunmur. Bununla belə, istifadə edilmədiyi zaman kateter içərisində qanın laxtalanmasının və tıxanmasının qarşısını almaq üçün hər istifadədən sonra onu antikoaqulyant serumla yumaq unudulmamalıdır. Bu prosedur xəstə tərəfindən deyil, müalicəni aparan həkim tərəfindən həyata keçirilir.

Port kateteri yerində nə qədər qala bilər?

Kateterlər bədən daxilində ən az reaksiya verən silikon materialdan, dərinin altına yerləşdirilən hissə isə titandan hazırlanır. Bu səbəbdən laxtalanma səbəbiylə tıxanmadıqca uzun illər qoyulduğu sahədə qala bilər.

Vascular Port kateteri kimə taxmaq olar?

Port kateter sistemi bütün yaş qruplarından olan bütün xəstələrə, xüsusilə uzun müddətli venadaxili dərman tətbiqinə və tez-tez qan testlərinə ehtiyacı olan, məsələn, xərçəng xəstələri və damar yolu tapmaqda çətinlik çəkən xəstələrə yerləşdirilə bilər.