Transauriküler vagus sinir stimulyasiyası (tVNS), vagus sinirinin qulaq bölgəsindəki budaqlarına elektrik stimulları göndərərək işləyən non-invaziv bir müalicə üsuludur. Bu texnika, nevroloji və psixiatriya pozuntularının müalicəsində effektiv bir seçim kimi diqqət çəkir.

Vagus Sinirinin Struktur

Vagus Siniri:
Onuncu kranial sinir olan vagus siniri, beyin sapından çıxaraq bir çox orqan və toxumaya budaqlar verir. Parasempatik sinir sisteminin əhəmiyyətli bir hissəsi olaraq, bədənin daxili tarazlığını (homeostaz) təmin etməkdə kritik rol oynayır.

Auriküler Budaq:
Vagus sinirinin qulaq bölgəsinə uzanan auriküler budaq, elektrik stimullarının asanlıqla tətbiq olunabilməsi üçün dəri səthinə yaxındır.

Təsir Mexanizmi

tVNS cihazları, qulaq kepçəsinin müəyyən nöqtələrinə aşağı intensivlikdə elektrik stimulları göndərir. Bu stimullar, auriküler vagus sinirini aktivləşdirərək siqnalların beyin sapındakı nucleus tractus solitarius (NTS) bölgəsinə çatdırılmasını təmin edir. NTS-nin aktivləşməsi, beyin mərkəzlərinə neyrotransmitterlərin sərbəst buraxılmasını tənzimləyərək mərkəzi sinir sisteminin funksiyalarını təsir edir.

Klinik İstifadə Sahələri

• Depressiya və Anksiyete: tVNS, bu pozuntuların simptomlarını yüngülləşdirə bilər.
• Epilepsiya: Tutma tezliyini və şiddətini azalda bilər.
• Kronik Ağrı: Ağrı yollarını modulyasiya edərək effektiv bir idarəetmə təmin edir.
• İnflamatuar Pozuntular: Anti-inflamatuar təsirləri sayəsində bu xəstəliklərin müalicəsində istifadə oluna bilər.

Üstünlükləri

tVNS, cərrahi müdaxilə tələb etməyən, aşağı yan təsir profilinə malik bir müalicə üsuludur. İstifadəsi asan cihazlar sayəsində xəstələr, gündəlik həyatlarında rahatlıqla bu müalicəni tətbiq edə bilərlər.

Nəticə olaraq, tVNS, nevroloji və psixiatriya pozuntularının müalicəsində ümidverici bir üsuldur. Auriküler vagus sinirinin elektrik stimulyasiyası, beyin fəaliyyətini tənzimləyərək bədənin homeostatik mexanizmlərini dəstəkləyir. Gələcək tədqiqatlar, tVNS-nin klinik tətbiq sahəsini və effektivliyini artırmağı hədəfləyir.